काठमाडाैं ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले मापदण्ड तथा प्रावधान पुर्याएर आएका ग्राहकलाई ब्याज अनुदानमा सहुलियत कर्जा दिन बाध्यकारी व्यवस्था गरेपछि बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट यस शीर्षकमा लगानी बढ्न थालेको छ । गत असोजसम्ममा बैंकहरूबाट सहुलियत कर्जा शीर्षकमा ७२ अर्ब ४६ करोड ७७ लाख रुपैयाँ लगानी भएको छ ।

भदौ महीनामा यस्तो लगानी रू. ६४ अर्ब ९५ करोड ४६ लाख थियो । राष्ट्र बैंकको तथ्यांक अनुसार १ महीनाको अन्तरमा लगानीमा रहेको सहुलियतपूर्ण कर्जा रू.७ अर्ब ५१ करोड ३१ लाखले बढेको छ । गतवर्षको चैतपछिका केही महीना भने बन्दाबन्दी तथा निषेधाज्ञाले गर्दा यस्तो कर्जा प्रवाह प्रभावित बनेको बैंकरहरूले बताउँदै आएका थिए ।

नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसार वाणिज्य बैंक, विकास बैंक र वित्त कम्पनीहरू असोजसम्ममा प्रवाह गरेको ७२ अर्ब रुपैयाँ बराबरको कर्जा बक्यौता (लगानीमा रहेको रकम) मध्ये सबैभन्दा बढी अंश अर्थात कुल मध्ये ८४ दशमलव ४३ प्रतिशत कृषिमा छ । राष्ट्र बैंकको तथ्यांकले कुल सहुलियतपूर्ण कर्जामध्ये २७ हजार ३ सय ६९ जनाको ६१ अर्ब २५ करोड ५ लाख रुपैयाँको व्यावसायिक कृषि तथा पशुपन्छी व्यवसाय शीर्षकमा बक्यौता रहेको देखाएको छ ।

यस अनुसार कुल सहुलियत कर्जाको बढी अंश कृषिमा केन्द्रित रहेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाले १ अर्ब ६ करोड ३६ लाख रुपैयाँ बराबरको कर्जा विनाधितो प्रवाह गरेको बताएका छन् । बाँकी ६० अर्ब १८ करोड ६८ लाख बराबरको कर्जा धितोमा प्रवाह गरेको राष्ट्र बैंकको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

ब्याज अनुदानमा सहुलियतपूर्ण कर्जा व्यवसायिक कृषि तथा पशुपक्षी व्यवसायका लागि प्रतिव्यक्ति रू. ५ करोडसम्म ५ प्रतिशत ब्याज अनुदान पाउन सकिन्छ । साथै, यसभन्दा बढीको कर्जा २ प्रतिशत ब्याज अनुदान दिने व्यवस्था छ । उक्त कार्यक्रम अन्तर्गत ‘शिक्षित युवा स्वरोजगार कर्जा’ शीर्षकमा जम्मा ७८ को संख्यामा ४ करोड ३२ लाख रुपैयाँ बराबरको ऋण बक्यौता रहेको तथ्यांकले देखाउँछ ।

‘विदेशबाट फर्केका युवा परियोजना कर्जा’ शीर्षकमा ३ सय ६२ को संख्यामा रू. २५ करोड ५२ लाखको ऋण बक्यौता रहेको छ । व्यवसायिक योजना राम्रो भएकालाई मात्र बैंकहरूले यस्तो कर्जा प्रवाह गर्दै आएका छन् । शिक्षित युवा स्वरोजगार कर्जा रू. ७ लाखसम्म, विदेशबाट फर्केका युवा परियोजना कर्जा रू. १० लाखसम्म लिन पाइने व्यवस्था छ ।

यसैगरी महिला उद्यमशीलता कर्जा अन्तर्गत १२ हजार ८ सय ९३ को संख्यामा यस्तो ऋण उपयोग गरेका छन् । सो संख्याका ऋणीले हालसम्म ९ अर्ब ६६ करोड ४ लाख रुपैयाँ बराबरको ऋण लिएको देखिन्छ ।

दलित समुदाय व्यवसाय विकास कर्जा अन्तर्गत ४ सय ८३ को संख्यामा २६ करोड ८१ लाख रुपैयाँ प्रवाह भएको छ । यसैगरी उच्च र प्राविधिक तथा व्यवसायिक शिक्षा कर्जा अन्तर्गत हालसम्म ८४ को संख्यामा ३ करोड ३१ लाख रुपैयाँ कर्जा बक्यौता रहेको छ । भूकम्प पीडितहरूको निजी आवास निर्माण कर्जा २ सय २५ को संख्यामा ५ करोड ५३ लाख रुपैयाँ बराबर लगानीमा रहेको राष्ट्र बैंकले बताएको छ । यसबाहेकका सीटीईभीटीबाट अनुमति लिएका संस्थाबाट तालीम लिन र युवा स्वरोजगार शीर्षकमा भने यस अवधिसम्म कर्जा प्रवाह भएको छैन ।अभियानबाट