काठमाडौं ।

जसको रगतमा चिनीको मात्रा उच्च रुपमा हुन्छ, उनीहरूलाई डायबिटीज अर्थात मधुमेह हुन्छ । यदि यसको समयमै जाँच गरिएको छैन भने तपाईंलाई छाला र आँखा सम्बन्धी समस्याहरू, मुटु, किड्नी, दिमाग र स्नायु प्रणाली सम्बन्धी गम्भीर समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ ।

मधुमेह यस्तो रोग हो जसको कुनै औषधी छैन । यसलाई जीवनशैली, आहार र खानपानको बदलावको मद्दतबाट मात्र नियन्त्रणमा राख्न सकिन्छ । एकपटक मधुमेह भएमा यो जीवन भर बोझ बन्छ । यसले कलेजो, हार्ट अट्याक, किड्नी , ब्रेन स्ट्रोक जस्ता धेरै रोगहरू निम्त्याउन सक्छ । शरीरमा इन्सुलिनको मात्राको लागि पनि मधुमेह जिम्मेवार हुन्छ । मधुमेहका बिरामीहरू नेपालमा मात्र नभई विश्वभरि नै बढ्दैछन्, यसको ठूलो कारण हो गलत खाना र जीवनशैली ।

त्यसैले, हामीले मधुमेहलाई हल्का रूपमा लियौं भने, यो खतरनाक हुन सक्छ । मधुमेहले बिस्तारै शरीरको बाँकी भागलाई पनि असर गर्छ, त्यसैले यसलाई स्लो किलरको रूपमा पनि चिनिन्छ । यो रोगको कारणले, व्यक्तिले निरन्तर आफ्नो सुगर लेभल चेक गराइरहनु पर्दछ र त्यसलाई नियन्त्रणमा राख्न खानपानमा समेत ध्यान दिनु पर्दछ ।

मधुमेहको कारण
व्यायाम नगर्नु ।
कम निन्द्रा
अस्वस्थ आहार
धेरै गुलियो खाना
शरीरमा पानीको अभावले चिनीको मात्रा बढाउन सक्छ
मोटोपन
फास्ट फुड् वा सफ्ट ड्रिंक्सको ज्यादा सेवन
मैदा र रिफाइंड ओयलको ज्यादा प्रयोग

मधुमेहबाट कसरी बच्ने
१. शरीरलाई चुस्त राख्नुहोस् :

शरीरलाई आराम दिनुको साथसाथै यसलाई चुस्त राख्नु पनि जरुरी छ । दैनिक कम्तिमा ३० मिनेट हिंड्नुहोस् वा केही प्रकारको कसरत गर्नुहोस् । यसले मधुमेह मात्र नभई धेरै रोगहरुबाट राहत दिन्छ । दैनिक अधिकतम पैदल यात्रा गर्नुहोस्, जागिंङको लागि जानुहोस्, शरीरलाई आलस्यको शिकार हुन नदिनुहोस् ।

२. वजन नियन्त्रण :

अधिक वजनले मधुमेहको जोखिमलाई बढाउँछ, त्यसैले जीवनशैलीमा परिवर्तन महत्वपूर्ण हुन्छ । कसरत गर्नुहोस्, स्वस्थ चीजहरू खानुहोस्, एकै ठाउँमा नबस्नुहोस्, प्रशस्त पानी पिउनुहोस् । दैनिक कम्तिमा १० गिलास पानी पिउनुहोस् ।

३. खानपानमा नियन्त्रण :

शरीरको स्वास्थ्यको लागि सही खाना धेरै महत्वपूर्ण छ । स्वास्थ्य खानाले मधुमेह मात्र नभई धेरै रोगहरूबाट बच्न सकिन्छ । उच्च क्यालोरी वा गुलियो र चिल्लो पदार्थ खाने बानीबाट टाढा रहनुहोस्, यसले मधुमेहलाई बढावा दिन्छ । यस बाहेक, बजारमा उपलब्ध जुस, कोल्ड ड्रिंक, सोडाले पनि मधुमेहलाई बढावा दिन्छ ।