रुस र युक्रेनबीच युद्ध सुरु भएको ११२ दिन भइसकेको छ । युद्धमा युक्रेनका ५ हजार ५०० भन्दा बढी सर्वसाधारणको मृत्यु भइसकेको छ भने १० हजारभन्दा बढी घाइते भएका छन् । युद्धको असर रुस र युक्रेनमा मात्रै नभई विश्वभर परेको छ। अब हेरौँ यो युद्धमा के हुन सक्छ ? युद्ध समाप्त हुन्छ कि लामो संघर्ष जारी रहन्छ? के रसियाले युक्रेनलाई पूर्णरूपमा कब्जा गर्ने योजना बनाइरहेको छ?

रुस-युक्रेन युद्धमा अहिलेसम्म के भयो ?
२३ फेब्रुअरी २०२२ राति रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनविरुद्ध सैन्य कारबाहीको घोषणा गरे। त्यसको केही घण्टापछि अर्थात २४ फेब्रुअरीको बिहानै युक्रेनको राजधानी कीभ र वरपरका सहरहरूमा हवाई आक्रमण सुरु भयो। रुसको यो हमलाले सारा विश्वमा हलचल मच्चाएको छ।

युक्रेनका नौ शहरहरूमा रूसी कब्जा
रुसले हालसम्म युक्रेनका नौ सहर कब्जा गरिसकेको छ। यसमा मैरियूपोल, सेवेरोदोनेत्स्क, डोनबास, लुहान्स्क, मेलिटोपोल, आइजम, लीमन, डोनेस्क, रुबेझोनोए जस्ता शहरहरू समावेश छन्। अहिले रुसी सेनाहरू दुई फरक दिशामा एकैसाथ अघि बढिरहेका छन्। रुसी सेनाको एउटा बलियो बल उत्तर युक्रेन र अर्को दक्षिणतर्फ बढिरहेको छ।

कति मानिस मारिए ?
युद्धमा मृत्यु हुनेको संख्याको बारेमा धेरै फरक दाबीहरू छन् । तथ्याङ्कका अनुसार युक्रेनमा हालसम्म ५ हजार ५०० भन्दा बढी सर्वसाधारणको मृत्यु भइसकेको छ भने १० हजारभन्दा बढी घाइते छन् । यसैबीच, द वर्ल्ड नम्बर्सको रिपोर्ट अनुसार युद्धमा हालसम्म ३५ हजारभन्दा बढी मानिस मारिएका छन् । जसमा युक्रेनी सैनिक पनि पर्छन्। अहिले दैनिक १०० देखि २०० युक्रेनी सैनिक मारिइरहेको युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले दुई दिन अघि  बताएका थिए।

युक्रेनले ठूलो दाबी 
युक्रेनले यो युद्धमा हालसम्म ४० हजारभन्दा बढी रुसी सैनिक मारिएको दाबी गरेको छ। २० हजार सैनिकलाई हिरासतमा लिइएको छ। रुसले भने अहिलेसम्म त्यस्तो कुनै तथ्यांक सार्वजनिक गरेको छैन।

युद्धमा कति क्षति भयो ?
युक्रेनको संसदीय आयोगले अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगलाई यस युद्धमा रुसले अहिलेसम्म ४५ हजारभन्दा बढी आवासीय भवन ध्वस्त पारेको बताएको छ। ३.०२ लाखभन्दा बढी मानिस घरबारविहीन भएका छन् । २२ सयभन्दा बढी शैक्षिक संस्था ध्वस्त भएका छन् । ती मध्ये २०१ पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएका छन्।

कार, ​​पुल पनि निशानामा
५०० भन्दा बढी कार, ५० रेल पुल, ७६० कारखाना र ५६० भन्दा बढी अस्पतालहरू युद्धमा क्षतिग्रस्त भएका थिए। विश्व स्वास्थ्य संगठनले आफ्नो प्रतिवेदनमा युक्रेनका २९६ अस्पताल, एम्बुलेन्स र स्वास्थ्यकर्मीलाई यस युद्धमा निशाना बनाइएको जनाएको छ।

विश्वमा कस्तो प्रभाव पर्‍यो ?
विश्वमा यस युद्धको सबैभन्दा ठूलो असर खाद्य संकटको रूपमा देखिएको छ। रूस र युक्रेन दुवै गहुँको प्रमुख उत्पादक र निर्यातकर्ता हुन्। युक्रेनले विश्वको १० प्रतिशत गहुँ निर्यात गर्दछ। यसबाहेक मकैको विश्वव्यापी व्यापारमा युक्रेनको हिस्सा पनि १५ प्रतिशत छ। विश्वमा प्रयोग हुने सूर्यमुखी तेलको ५० प्रतिशत युक्रेनले उत्पादन गर्छ। युद्धका कारण विश्वले गहुँ र सूर्यमुखी तेलको संकट सामना गरेको छ । संयुक्त राष्ट्र संघको खाद्यान्न आपूर्ति कार्यक्रम नराम्ररी प्रभावित भएको छ।

ऊर्जा उत्पादनमा प्रभाव
युद्धले खाद्य संकट मात्रै होइन ऊर्जा उत्पादनमा पनि उत्तिकै असर गरेको छ। रसिया प्राकृतिक ग्यासको विश्वको सबैभन्दा ठूलो निर्यातकर्ता  र कच्चा तेलको दोस्रो ठूलो आपूर्तिकर्ता र तेस्रो ठूलो कोइला निर्यातकर्ता हो। युद्ध अघि तीन चौथाई रूसी ग्यास र आधा रूसी कच्चा तेल युरोप पठाइन्थ्यो। युद्धका कारण ऊर्जा उत्पादन धेरै प्रभावित भएको छ।एजेन्सी