भक्तपुर

भक्तपुरको प्रसिद्घ बिस्का (बिस्केट) जात्राको चौथो दिन हिजो बिहान तालाक्वस्थित कुमाले टोलमा ‘ल्हा मरुम्ह यसीँ’ (हात नभएको लिङ्गो) ठड्याइएको छ । जात्राको चौथो दिन साँझ अर्थात् हिजैको दिन भक्तपुरकै भेलुखेलस्थित यसीँख्यमा ५५ हात लामो यसीँ (लिङ्गो) ठड्याउनु अघि बिहान कुमाले टोलमा हात नभएको लिङ्गो ठड्याइएको हो । पुरानो वर्षको बिदाइ र नयाँ वर्षको आगमनको अघिल्लो दिन उठाइने उक्त लिङ्गोकोे टुप्पामा प्रसादका रुपमा हरियो घाँस र फूल राखिएको हुन्छ । प्रत्येक वर्ष चैत मसान्तका दिन लिङ्गो ठड्याइने र वैशाख ५ गते सो लिङ्गो ढालिएपछि नौ दिन आठ रात लामो बिस्केट जात्रा सम्पन्न हुन्छ ।

भेलुखेलस्थित यसीँख्यमा हिजै ५५ हात लामो यसीँ (लिङ्गो) ठड्याएर जात्रा मनाइएको छ । बिस्केट जात्राको अर्को आकर्षण लिङ्गो ठड्याउनु हो । सो लिङ्गो शनिबार साँझतिर ढालिने गुठी कार्यालयका प्रमुख हरिप्रसाद सुवेदीले बताए । भैरवनाथको प्रतीक मानिने लिङ्गोको शीर्ष भाग र हात नीलो कपडाले बेरिएको हुन्छ । लिङ्गोको कोखामा झुण्ड्याइएका दुई ध्वजाहरुलाई वीरध्वजा र विश्वध्वजा भनिन्छ ।

एकजोडी ध्वजा फुकाएपछि एउटा संवत फेरिने हुनाले बीचमा फुकाएर हेर्न हुँदैन भन्ने धार्मिक मान्यता छ । लिङ्गो उभ्याउन बाँधिएका आठ डोरीलाई अष्टमात्रिकाको प्रतीक मानिन्छ । लिङ्गो उभ्याइने क्रममा नवदुर्गा देवगण त्यहाँ उपस्थित हुन्छ । लिङ्गो उभ्याउने जात्रा सकिएपछि तलेजुमा दुमाजुको विशेष जात्रा र पूजा गर्ने चलन छ । लिङ्गो ठड्याउनु अघि भैरवनाथ र भद्रकालीको रथ गःहिटीबाट तानेर भेलुखेलस्थित यसीँख्य पु¥याउनु पर्ने परम्परा छ ।
रासस